Daha önceki ‘‘Akademik Çalışmalarda İntihal Nedir ve İntihal Türleri Nelerdir?’’ adlı makalede akademik çalışmalarda intihalin ne olduğu, en yaygın intihal türlerinin neler olduğu hususlarına ana hatlarıyla değinmiştik. Bu yazımızda akademik çalışmalarda intihali önlemek için bazı ipuçları vermeye çalışacağız. Konuya geçmeden önce intihalin ne olduğu ve bilinen yaygın intihal türlerine kısaca yeniden değinmekte fayda var.

İntihal Nedir?

En genel tanımıyla intihal, bir araştırmacı ya da yazarın başka birisine ait çalışmayı kendine mal edercesine kullanma fiili olarak tanımlanabilir. Kısaca intihal, başka yazarlara ait düşüncelerin usulüne uygun atıf yapılmadan kopyalanmasıdır ve fikir ya da eser hırsızlığı olarak da ifade edilmektedir. İntihal konusunu işlediğimiz bir önceki makalede değindiğimiz gibi, Cambridge Üniversitesi, kaynak belirtmeden başka bir kişinin çalışmasını harfi harfine alıntılamak, uygun atıf yapmadan başkalarının fikirlerini kullanmak, İnternet’ten olduğu gibi kopyala-yapıştır yapmak, orijinal kaynağa atıf yapılmaksızın bazı sözcükleri ya da sözcüklerin sırasını değiştirerek başkalarının çalışmalarını değiştirmek suretiyle kullanmak (paraphrasing) gibi eylemleri intihalin örnekleri olarak göstermektedir.

Dahası, Cambridge Üniversitesi'ne göre, makale, yüksek lisans ya da doktora tezi ya da üniversite ödevi gibi akademik eserleri farklı profesyonel kurum ya da kuruluşlardan satın almak da intihalin yaygın örnekleri arasındadır. Yine sıkça bahsettiğimiz gibi ABD’de alanın otoritesi olarak gösterilen The Office of Research Integrity (ORI) kurumu da intihali suç olarak tanımlamakta ve açık bir hırsızlık ve fikri mülkiyet ihlali olarak görmektedir.

Özetlemek gerekirse, intihal bir suçtur ve başkalarına ait fikirlerin çalınması anlamına geldiği için hırsızlık ya da başkalarının fikri mülkiyetinin zimmete geçirilmesi olarak görülmektedir. Doktora ya da yüksek lisans öğrencisi iseniz bölümden atılmanıza, bir eğitim kurumunda akademisyen iseniz pozisyonunuzu kaybetmenize yol açabilecek boyutta ciddi yaptırımlara yol açabilecek nitelikte bir eylemdir.

Pek çok farklı çeşidi olsa da yaygın olarak bilinen intihal çeşitlerini şu şekilde özetlemek mümkündür:

• Öz-intihal: self-plagiarism (kendi kendine intihal)

• Otomatik intihal (auto-plagiarism)

• Global intihal (global plagiarism)

• Yanlış alıntı yapmak suretiyle intihal (incorrect citation)

• Cümle ya da kelimeleri değiştirmek suretiyle yapılan intihal (paraphrasing plagiarism)

• Kopyala yapıştır yöntemiyle intihal (verbatim plagiarism, copy and paste)

• Mozaik intihal (mosaic/patchwork plagiarism).

İntihali Nasıl Önlenir? Nelere Dikkat Etmelisiniz?

Aşağıda genel hatlarıyla değinmeye çalışacağımız altı ipucu, intihali istemeden de olsa intihali önlemenize yardımcı olacaktır.

1- Kopyala ve Yapıştır Tekniğinden Uzak Durun

İntihal ile ilgili bilinen en yaygın sorunlardan birisi kopyala ve yapıştır tekniğidir. Özellikle bilgiye daha kolay erişimi kolaylaştıran İnternet'in yaygınlaşmasıyla birlikte daha sık görülmeye başlanan bir teknik ve sorumsuz kullanılması halinde de önemli bir sorun haline gelmiştir. Çok çaba harcamadan sadece ‘‘kopyala-yapıştır’’ tekniği ile elde edilen eserlere daha sık rastlanmaya başlanmıştır. Ancak, bu yöntemin söz konusu şekilde üretilmiş olan eserleri çalıntı eserler haline getireceğini unutmayın. Yukarıda genel hatlarıyla değindiğimiz gibi intihal hem fikri mülkiyet ihlali hem de başkalarının çalışmalarının kopyalanması suretiyle hırsızlık ve zimmete geçirme eylemi olarak kabul edilmektedir.

Bu nedenle, akademik çalışmalarda başkalarının çalışmalarından kopyala yapıştır yapmaktan kaçınmak çok önemlidir. Bu tür durumlardan kaçınmanın en iyi yolu usulüne uygun atıflarda bulunmak koşuluyla ‘‘paraphrasing’’ yapmaktır. Çok uzun alıntılar yapmaksızın, doğru bir şekilde kaynak göstererek ve usulüne uygun atıfta bulunarak başkalarının fikirlerini kendi cümlelerinizle ifade etmek suretiyle yeniden onları yeniden yapılandırmanızda bir sakınca yoktur.

2- Eşzamanlı Alıntılar

Çalışmanızda yararlandığınız kaynaklara atıf yapmamanız intihale yol açabilir. Akademik çalışmalarınızı kaleme alırken usulüne uygun alıntılar yaparak yararlandığınız kaynakları göstermek esastır. Ancak intihale düşmemek için bu kaynak gösterme işini, mutlaka yazma sırasında yapmanız büyük önem taşımaktadır. Aksi takdirde çalışmanıza bir süre ara verip daha sonra yeniden yazmaya devam etmeniz durumda kaynak eklemeyi unutabilir ve istemeden de olsa intihale yol açabilirsiniz. O sırada kaynak eklemek için yeterince zamanınız yoksa kaynak ekleyeceğiniz yere parantez içinde mutlaka ekleyeceğiniz kaynağa ilişkin bir not ekleminizde ve söz konusu cümleyi vurgulanmış bir şekilde biçimlendirmenizde büyük yarar olacaktır. Böylece çalışmanıza geri döndüğünüz zaman alıntı yapmanız gerektiğini hemen fark edecek ve gerekli kaynakları eklemiş olacaksınız. Alıntı yaparken Microsoft Word’ün otomatik alıntı ekleme araçlarını kullanırsanız daha az hayta yapma ve özellikle metin içinde gösterdiğiniz kaynakların kaynakça listesine eklenmesinin unutulması gibi durumları bertaraf etmiş olursunuz. Word ile hızlı ve otomatik bir şekilde kaynak ekleme ve bu metin içi kaynaklara dayalı bir referans listesi oluşturma yöntemlerini adım adım görmek için teknik ekibimiz tarafından hazırlanan ‘‘Microsoft Word ile Otomatik Alıntı Ekleme ve Kaynakça Oluşturma’’ adlı rehberi inceleyebilirsiniz.

3- Telif Hakkı Sahibinden İzin Alın

Telif hakkıyla korunan bir çalışmadan yararlanmak ve akademik çalışmanızda yer vermek istediğinizde, telif hakkı sahibinden izin almanız olası problemleri bertaraf edebilmek için kuvvetle tavsiye edilmektedir. Böyle bir durumda, yazılı izin veya izin belgesini içeren bir e-posta iş görebilir.

4- Kendi Kendini İntihal Kaçının

Öz intihal olarak da ifade edilen kendi kendini intihal, intihalin en yaygın türlerinden biridir. Kendi kendine intihal, bir yazarın daha önceden yayınlanmış bir makale ya da başka bir akademik çalışmasının sanki yeni yayınlanmış bir çalışma gibi yayınlanmasıdır ve daha önce yayınlanmış bu eserin akademik etik kurallarına aykırı olarak yeniden kullanılması anlamına gelmektedir. Bu gibi durumlarda, yazarlar genellikle kendi önceki çalışmalarını, resimlerini veya fotoğraflarını yeniden kullansalar da bu eylemin de intihale yol açacağını unutmayın. Kendi çalışmanız bile olsa daha önce yayınlamış olduğunuz bir eserinizi yeniden yayınlamanız dürüst bir davranış olarak değerlendirilmemekte ve intihal olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle atıf kurallarına uygun bir şekilde metin içi kaynakları göstermeli ve bu kaynaklara referans listesinde de yer vermelisiniz.

5- Birebir Alıntılardan Kaçının

Yaralandığınız orijinal kaynaktan bazı cümleleri aynen koymanızın gerektiği durumlarda, intihali önlemek için söz konusu metinleri tırnak işareti içine alarak eklemeyi ihmal etmeyin. Ayrıca parantez içinde ya da kullandığınız atıf stiline bağlı olarak köşeli parantez içinde kaynak bilgisini eklemeyi ihmal etmeyin. Örneğin APA stilini kullanıyorsanız metnin sonunda parantez içinde sayfa numaranızı da eklemek suretiyle kaynağınızı eklemeyi unutmayın. Parantez içinde atıf yaptığınız yazar(lar)ın soyad(lar)ına virgül ekleyip eserin yayın yılı ve bir başka virgül ekledikten sonra sayfa numarasının kısaltmasını ve numarasını eklemek suretiyle kaynağınızı göstermeniz gerekmektedir. Örn. (Robinson, 2012, p.120) veya (Acemoglu & Robinson, 2012, p.236).

Yeri gelmişken 2009 yılında yayınlanan yeni APA 7.  sürümü ile birlikte ikiden fazla yazarlı eserlerin atıf kurallarının değiştiğini hatırlatmış olalım. Bu sürüme göre üç veya daha fazla yazarlı eserler için metin içi kaynak gösterme artık ilk alıntıdan itibaren kısaltılması gerekmektedir. Yeni baskıya göre yalnızca ilk yazarın adı ve devamında ‘‘ve diğerleri’’ anlamında ‘‘vd.’’ (et al.) eklenmelidir. Örn. (Mason vd., 2008, pp. 23-39). APA 7. Sürüm ile gelen en önemli sekiz değişikliği incelemek için ‘‘APA 7 ile Gelen En Önemli 8 Değişiklik’’ adlı makaleyi inceleyebilirsiniz.

Doğrudan yaptığınız alıntı 40'tan fazla kelime veya daha uzun cümlelerden oluşuyorsa, bu durumda söz konusu alıntıyı atıf stilinizde belirtilen kenar boşluğu ile yeni bir paragrafta başlayacak şekilde yapmanız gerektiğini unutmayın.

6- Görüntüler ve Videolar için İntihal

Daha önce de tartıştığımız gibi, sahibinin izni olmadan çalışmalarınızdan birinde ona ait bir video veya görüntü kullanmak veya uygun atfı yapmamak bir intihal eylemi olarak kabul edilmektedir. Bunun nedeni, resimlerin ve videoların diğer çalışmalar gibi telif hakkının olmasıdır.  Bu nedenle, olası bir intihali eylemini bertaraf etmek için orijinal çalışmanın telif hakkı sahibinden yazılı izin almalısınız.

Konuyu kapatmandan önce, atıflarınızı doğru bir şekilde yaptıktan ve ilgili yazar ya da esere ait kaynağı usulüne uygun bir şekilde gösterdikten sonra, yararlandığınız metinleri çok uzun olmamak koşuluyla değiştirerek ifade etmenin intihal sayılmadığını hemen belirtelim. Ancak, bir eserde geçen bir paragrafı inceleyip daha sonra temel noktalarını sanki kendi fikirlerinizmiş gibi yeniden yazdığınızda, başka kelimelerle ifade etseniz bile yaptığınız eylem paraphrasing olacak ve intihal olarak kabul edilecektir.

Ana dili İngilizce olan editörlerimizle çalışmak için bizimle iletişim kurun!

Best Edit & Proof’un deneyimli editör ve uzman redaktörleri, çalışmanızı en uygun akademik ton ve üslupla denetleme ve düzeltmeyi amaçlamakta ve araştırma ya da makalenizin yayına kabul edilme şansını artırmayı hedeflemektedirler. Çeşitli disiplinler altında kategorize edilmiş çeşitli alanlarda İngilizce metin düzeltme ve redaksiyon hizmetleri sunmaktayız. Kapsamlı bilgi ve uzmanlığımızla, çalışmanız için en doğru tonu ve stili bulmanıza yardımcı olacağız.

Çalışmalarınızın gerekli formatta biçimlendirilmesine, deneyimli proofreader ve editörlerimizin APA, MLA veya Chicago/Turabian gibi stillerde ya da ilgili yönergelerde açıklandığı gibi yazılarınızı biçimlendirmelerine ve doğru formatı belirlemelerine ihtiyacınız varsa, hemen bizimle iletişime geçin. Best Edit & Proof'ta, proofreader ve editörlerimiz her tür akademik makaleyi özenli bir şekilde düzenlemekte ve gerekli formata dönüştürmektedir. Makalenizi yayınlayacağınız derginin yayın rehberini bizimle paylaşmanız yeterli. Gerisini editörlerimiz halledecek ve çalışmanızı yayına hazır bir şekilde size sunacaklardır. Kullanıcı dostu web sitemiz ve oldukça basitleştirilmiş sipariş ara yüzümüz aracılığıyla çalışmanızı hemen bizimle paylaşabilirsiniz.

Deneyimli proofreader, editör ve İngilizce dil uzmanlarımızın çalışmanızın İngilizce akademik tonunun ve tarzının iyileştirilmesi için projeniz üzerinde çalışmasını istiyorsanız, web sayfamızın Fiyat Teklifi Al linkini tıklayarak siparişinizi oluşturabilirsiniz. Takibi oldukça kolay! İngilizce makalenizi ya da çalışmanızı göndermek ve işlemi tamamlamak yalnızca birkaç dakika sürmektedir. Sürecin nasıl işlediğini görmek için buraya tıklayın.

İngilizce metin düzeltme ve redaksiyon hizmeti için desteğe ihtiyacınız varsa, bizimle iletişime geçin. Ayrıca doğrudan destek almak için bize e-posta gönderebilir veya web sayfamızda yer alan 7/24 canlı destek modülünü kullanabilirsiniz.

İngilizce editing ve proofreading hizmetleriyle ilgili güncel bilgi ve haberlere ulaşmak için Twitter, LinkedIn,  Facebook, Instagram, ve Medium hesaplarımızı takip edebilirsiniz.

Diğer makaleleri okumak için tıklayınız.

‘‘Yayınların izinsiz ya da usulüne uygun atıf yapılmaksızın kullanılması ya da kopyalanması telif hakları ihlali anlamına gelmektedir. Makaleyi, link vermek suretiyle paylaşabilirsiniz.’'