Akademik Çalışmalarda İntihal Ne Demektir?

Birçoğumuz intihal kavramını belki de ilk kez lisans ya da yüksek lisans programlarında verilen öğrenci oryantasyon seminerlerinde duyduk. Hatırlayacağınız gibi intihal, akademik yazımda her zaman önemli bir etik sorun olarak ele alınmıştır. Ancak çoğu öğrenci, akademisyen ya da araştırmacı, intihal hakkında çeşitli yanlış anlamalar nedeniyle istemeden de olsa hala intihal suçu işleyebilmektedir.

İntihali, genel olarak bir araştırmacı ya da akademisyenin kendisine ait olmayan bir fikri ya da çalışmayı adeta kendisine aitmiş gibi göstererek kullanma eylemi olarak tanımlamak mümkündür. Kısaca intihal, başka yazarlara ait fikirlerin usulüne uygun atıf yapılmadan kopyalanmasıdır ve fikir ya da eser hırsızlığı olarak da ifade edilmektedir.

Akademik Çalışmalarda İntihal Nedir ve İntihal Türleri Nelerdir? adlı makalede de üzerinde durulduğu gibi intihal otorite kuruluşlarca açık bir suç ve fikri mülkiyet hakkı ihlali olarak tanımlanmıştır. Bu kurumlara göre intihal, hem fikri mülkiyetin çalınması veya zimmete geçirilmesi hem de bir başkasının çalışmasının izinsiz olarak kopyalanması olarak kabul edilmekte dolayısıyla hırsızlık olarak addedilmektedir.

Cambridge Üniversitesi, başka bir kişinin çalışmasını kaynak göstermeksizin harfi harfine alıntılamak, uygun atıf yapmadan başkalarının fikirlerini kullanmak, İnternet’ten olduğu gibi kopyala-yapıştır yapmak, orijinal kaynağa atıf yapmaksızın bazı sözcükleri ya da sözcüklerin sırasını değiştirerek başkalarının çalışmalarını değiştirmek suretiyle kullanmak (paraphrasing) gibi fiilleri intihalin örnekleri olarak göstermektedir.

Unutmayın ki intihal eylemi, arzu edilmeyen ve akademik yaşamınızı sonlandırmak ya da akademik unvanınızı kaybetmek dahil çok ciddi yaptırmalara yol açma potansiyeli olan bir eylemdir ve araştırmacıların asla ihmal etmemesi gereken bir konudur. Bu makalede, akademik çalışmalarda intihalden kaçınmanın 5 pratik yolunu tartışacağız.

1 – Kopyala-Yapıştır Yapmayın! Bunun Yerine Konuyu Anlamaya Çalışın ve Notlar Alın

Çoğu öğrenci ya da araştırmacı, zaman zaman kaynak eserlerden sadece birkaç küçük değişiklik yapmak suretiyle ‘‘kopyala yapıştır’’ yöntemini kullanmaları nedeniyle akademik yaşamlarını riske atabilmektedir. Bunu yapmakla, intihalden kaçınma niyetleri olsa bile yine de kasıtsız intihal suçunu işlemiş olurlar. Böyle durumlarda intihali önlemenin en pratik yolu, önce çalışmayı okuyup anlama ve bu okumaya ilişkin notlar almadır.

Bir kaynaktan okuma yapıldıktan sonra, makaleyi yazmaya başlamadan önce, notlar alarak konunun daha iyi anlaşılması sağlanabilir. Eğer okuduğunuz konuyla ilgili kısa notlar tutabiliyorsanız, yazarın amaçlanan mesajını doğru anladığınız anlamına gelmektedir. Kaynakta yer alan bilgileri anlamanız halinde intihal eylemini işleme olasılığınız da düşecektir.

2 – Birebir Alıntı Yapmak Yerine Uygun Şekilde Yorumlama Yapın

Her ne kadar kaynak eserde yer alan cümle ya da kelimeleri değiştirmek (paraphrasing), uygunsuz intihali önleme yollarından birisi olarak lanse edilse de bu işlem uygun şekilde yapılmazsa, kaynak makalelerden ve web sitelerinden elde edilen cümlelerden uygun atıf yapmaksızın yapılan paraphrasing eylemi de intihal olarak kabul edilmektedir.

Bunun nedeni, intihalin sadece cümle yapısı ve stiline değil, öncelikle cümlelerde iletilen fikre odaklanmasıdır. İntihalden kaçınmak isteyen öğrenci ya da araştırmacı, çalışmasında kullandığı fikrin kendisine değil, başka bir kişiye ait fikri olduğunu açıkça ifade edecek şekilde atıf yapmalıdır. Ancak bunu yaparken kendi akademik tonunu katmasında, çok uzun alıntılar yapmaksızın, doğru bir şekilde kaynak göstererek ve usulüne uygun atıfta bulunarak başkalarının fikirlerini kendi cümlelerinizle ifade etmek suretiyle onları yeniden yapılandırmanızda bir sakınca yoktur.

Aktif bir cümleyi sadece pasif bir cümle haline getirmek veya orijinal cümlede geçen kelimeleri eş anlamlı kelimelerle değiştirmek, eylemi intihal olmaktan çıkarmaz. Bilakis bunu yapan araştırmacı ya da öğrenciyi kasıtsız intihal riskine maruz bırakır.

3 – Yazarları Uygun Şekilde Akredite Edin

Belirli alanlarda, bazı gerçekler anonim kabul edilmektedir ve atıf yapılmasını gerektirmez. Ancak, özellikle üniversite ya da lisans üstü öğrencileri bazen bu tür bilgilerin sağlandığı makaleleri aramaya gerek duymaksızın belli ifadeleri peşinen anonim diye kabul ederek kaynak göstermeksizin yer verebilmekte ya da ilk gördüğü yerden olduğu gibi alarak ve orijinal yazarını araştırma gereği duymadan ve dolayısıyla ona atıfta bulunmadan yer verebilmektedir. Hatta böyle durumlarda zaman zaman gerçek yazarın değil hak etmediği halde başka yazarların akredite edilmesi gibi bir durum da ortaya çıkabilmektedir.

İntihali önlemek için yazar, konunun kabul edilmiş genel geçer bir gerçek olduğuna insansa bile mutlaka orijinal kaynakları aramalı ve fikrin orijinal kaynağının sahibine atıfta bulunmalıdır.

4 – Kaynaklara Yazım Sürecinizle Eş Zamanlı Olarak Atıf Yapmayı İhmal Etmeyin

Akademik çalışmalarınızı kaleme alırken usulüne uygun alıntılar yaparak yararlandığınız kaynakları yerli yerinde göstermek çok önemlidir. Ancak intihale düşmemek için bu kaynak gösterme işini, mutlaka yazma süreciyle eş zamanlı yapmanız gerekmektedir.  Aksi takdirde çalışmanıza bir süre ara verip daha sonra yeniden yazmaya devam etmeniz durumda kaynak eklemeyi unutabilir ve istemeden de olsa intihale yol açabilirsiniz.

Yazım sürecinin iyi bir şekilde organize edilmesi ve kaynakların doğru yönetimi de intihalden kaçınmanıza yardımcı olacak önemli hususlardandır. Yukarıda da tartıştığımız gibi, intihalin önemli bir unsuru hak etmediği halde bir yazara kredi tahsisi ya da yanlış yazara atıf yapılmasıdır.

Ayrıca kimi yazarlar, kullanacakları kaynakları eklemek için editing ve proofreading sürecinin tamamlanmasını bekleyebilmekte ve sonradan eklemeyi yeğleyebilmektedirler. Bu yöntemin oldukça sakıncalı olduğunu ve alıntıları karıştırma olasılığınızın oldukça yüksek olduğunu, hatta içinden çıkılmaz bir hale gelebileceğini asla unutmayın ve zorunlu olmadıkça bu yöntemi kullanmayın.

Birinci yöntemde anlattığımız gibi, kaynakların metin içerisine eklenmesi sürecini not alma ile eş zamanlı olarak yürütmek için özel çaba gösterilmesi gerekmektedir. Böylece sonradan ortaya çıkabilecek olası karışıklıklar rahatça bertaraf edilmiş olacaktır.

Unutmayın ki, çalışmanızda yararlandığınız kaynaklara atıf yapmamanız intihale yol açabilir. O sırada kaynak eklemek için yeterince zamanınız yoksa, en azından kaynak eklemeyi planladığınız yere parantez içinde ilgili kaynağa ilişkin bir not eklemeyi ve söz konusu cümleyi vurgulanmış bir şekilde biçimlendirmeyi ihmal etmeyin. Bu yöntemle daha sonra çalışmanıza geri döndüğünüz zaman alıntı yapmanız gereken yerleri kolaylıkla fark edecek ve gerekli kaynakları sorun yaşamadan eklemiş olacaksınız. Not eklemek yerine Microsoft Word Değişiklikleri İzle (Track-Changes) özelliğini aktif edip kaynak eklemeyi planladığınız yere yorum ve açıklama eklemek suretiyle de yapabilirsiniz.

Best Edit & Proof’un deneyimli editör ve içerik yazarları, alıntı yaparken Microsoft Word’ün otomatik alıntı ekleme araçlarının kullanılmasını ısrarla tavsiye etmektedirler. Böylece daha az hata yapmış olur ve özellikle metin içinde gösterdiğiniz kaynakların kaynakça listesine eklenmesinin unutulması gibi durumları tamamen bertaraf etmiş olursunuz. Word ile daha hızlı ve otomatik bir şekilde kaynak ekleme ve referans listesi oluşturma yöntemlerini örnek ve ekran görüntüleriyle birlikte adım adım görmek için teknik ekibimiz tarafından hazırlanan ‘‘Microsoft Word ile Otomatik Alıntı Ekleme ve Kaynakça Oluşturma’’ adlı rehberi incelemenizde fayda var.

5 – İntihal Oranınızı Görmek için Benzerlik Kontrolü (Similarity Check) Yapan Araçlardan Faydalanın

Tüm bu adımları takip ettikten sonra çalışmanızın son halinin intihal içermediğinden emin olmak için güvenilir online programlar aracılığıyla benzerlik kontrolü yapmanızda fayda var.

Bu araçlar, çalışmanızı çevrimiçi veri tabanlarında yayınlanan diğer bilgilerle karşılaştırarak benzerliğin boyutu hakkında oldukça detaylı bilgiler vermekte ve oldukça faydalı ve takibi kolay bir rapor üretmektedir. Üretilen raporda çalışmanızın hangi bölümlerinin daha önce hangi eserlerde yer aldığı hususunu, her bir eserdeki benzerlik oranıyla birlikte farklı renklerle vurgulanmış biçimde oldukça detaylı olarak görebilirsiniz.

Turnitin Benzerlik Rapor Örneği (Kaynak: University of Leeds)

Bu raporu elde ettikten sonra yüksek oranlı benzerlikleri tek tek inceleyip gerekli düzenlemeleri yaptıktan sonra bir kez daha benzerlik raporu alarak son durumu görmenizde fayda var.

Best Edit & Proof gibi bazı editing ve proofreading hizmet sağlayıcıları bu hizmetlerin yanı sıra talep edilmesi durumunda intihal denetimi hizmeti de (plagiarism check) vermektedirler. Editing ve proofreading hizmetinin yanı sıra çalışmanızın benzerlik oranının tespitini de arzu ediyorsanız projenizi gönderim aşamasında müşteri destek ekibimizle iletişim kurarak benzerlik raporu da talep edebilirsiniz.

İntihal ile ilgili daha fazla bilgi için aşağıdaki İngilizce ve Türkçe makaleleri inceleyebilirsiniz:

• Akademik Çalışmalarda İntihal Nedir ve İntihal Türleri Nelerdir?

• 6 Pratik İpucu: Akademik Çalışmalarda İntihal Nasıl Önlenir?

• What is Plagiarism | How to Avoid It?

• 5 Practical Ways to Avoid Plagiarism

Ana dili İngilizce olan editörlerimizle çalışmak için bizimle iletişim kurun!

Best Edit & Proof’un deneyimli editör ve uzman redaktörleri, çalışmanızı en uygun akademik ton ve üslupla denetleme ve düzeltmeyi amaçlamakta ve araştırma ya da makalenizin yayına kabul edilme şansını artırmayı hedeflemektedirler. Çeşitli disiplinler altında kategorize edilmiş çeşitli alanlarda İngilizce metin düzeltme ve redaksiyon hizmetleri sunmaktayız. Kapsamlı bilgi ve uzmanlığımızla, çalışmanız için en doğru tonu ve stili bulmanıza yardımcı olacağız.

Çalışmalarınızın gerekli formatta biçimlendirilmesine, deneyimli proofreader ve editörlerimizin APA, MLA veya Chicago/Turabian gibi stillerde ya da ilgili yönergelerde açıklandığı gibi yazılarınızı biçimlendirmelerine ve doğru formatı belirlemelerine ihtiyacınız varsa, hemen bizimle iletişime geçin. Best Edit & Proof'ta, proofreader ve editörlerimiz her tür akademik makaleyi özenli bir şekilde düzenlemekte ve gerekli formata dönüştürmektedir. Makalenizi yayınlayacağınız derginin yayın rehberini bizimle paylaşmanız yeterli. Gerisini editörlerimiz halledecek ve çalışmanızı yayına hazır bir şekilde size sunacaklardır. Kullanıcı dostu web sitemiz ve oldukça basitleştirilmiş sipariş ara yüzümüz aracılığıyla çalışmanızı hemen bizimle paylaşabilirsiniz.

Deneyimli proofreader, editör ve İngilizce dil uzmanlarımızın çalışmanızın İngilizce akademik tonunun ve tarzının iyileştirilmesi için projeniz üzerinde çalışmasını istiyorsanız, web sayfamızın Fiyat Teklifi Al linkini tıklayarak siparişinizi oluşturabilirsiniz. Takibi oldukça kolay! İngilizce makalenizi ya da çalışmanızı göndermek ve işlemi tamamlamak yalnızca birkaç dakika sürmektedir. Sürecin nasıl işlediğini görmek için buraya tıklayın.

İngilizce metin düzeltme ve redaksiyon hizmeti için desteğe ihtiyacınız varsa, bizimle iletişime geçin. Ayrıca doğrudan destek almak için bize e-posta gönderebilir veya web sayfamızda yer alan 7/24 canlı destek modülünü kullanabilirsiniz.

İngilizce editing ve proofreading hizmetleriyle ilgili güncel bilgi ve haberlere ulaşmak için Twitter, LinkedIn,  Facebook, Instagram, ve Medium hesaplarımızı takip edebilirsiniz.

Diğer makaleleri okumak için tıklayınız.

‘‘Yayınların izinsiz ya da usulüne uygun atıf yapılmaksızın kullanılması ya da kopyalanması telif hakları ihlali anlamına gelmektedir. Makaleyi, link vermek suretiyle paylaşabilirsiniz.’'